Suriye’nin güneyinde bulunan ve Dürzi nüfusunun yoğun bulunduğu Süveyda şehrinde ayrılığın önüne geçmek için ABD-Suriye-Ürdün tarafından oluşturulan ve Türkiye’nin de memnuniyetle karşıladığı yol haritası, Süveyda Yüksek Hukuk Komitesi tarafından reddedildi.
Komite tarafından yapılan açıklamada, temmuz ayında Süveyda’da Suriye destekli Bedeviler ve Dürzi grupların çatışmasının “talihsiz olay” olmadığı belirtildi.
SORUŞTURMANIN SURİYE TARAFINDAN YAPILMASINA KARŞI ÇIKILDI
Ağustos ayında ilin yönetimini üstlenmek, kamu ve özel mülkleri korumak ve yolsuzlukla mücadele etmek iddiasıyla kurulan komite, şehirde çıkan çatışmalar üzerine yürütülen soruşturmanın Suriye hükûmeti tarafından yürütülmesine karşı çıktı.
Komite, yaptığı açıklamada, soruşturmanın “Uluslararası Bağımsız Suriye Soruşturma Komisyonu” tarafından yürütülmesi gerektiğini belirterek, “Meşruiyetini yitirmiş yerel yargı mekanizmalarına indirgenmiş bir süreç, gerçek hesap verebilirliği zayıflatır ve uluslararası soruşturmanın özünü boşaltır” ifadelerine yer verildi.
Açıklamada, ayrıca, Suriye yargısının “siyasallaşmış ve yürütme organına bağımlı” olduğu belirtildi.
‘SURİYE TARAFSIZ AKTÖR GİBİ SUNULUYOR’
Komitenin yaptığı açıklamada karşı çıkılan bir başka nokta ise Suriye’nin “uzlaşı arayan tarafsız bir aktör gibi sunulduğu” belirtildi:
“Oysa, hükûmetin güvenlik ve askerî aygıtları, Süveyda’da yaşanan katliamlar, zorla kaybetmeler ve kaçırmalar dahil olmak üzere binlerce sivilin ölümünde doğrudan rol oynamıştır” Ürdün Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani, Suriye Dışişleri Bakanı Eymen es-Safedi ve ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack
‘VESAYET MODELİ DAYATMA’
Yüksek Hukuk Komitesi’nin itiraz ettiği bir diğer konu ise, toplum arasındaki bölünmeyi engellemek için alınacak önlemler oldu. Polis güçlerinin ve yerel meclislerin anlaşma metninde yer almasına karşı çıkan komite, bu girişimi “yeni bir vesayet modeli dayatma” olarak tanımladı.
DÜNYAYA ÇAĞRI
Son olarak, komitenin yaptığı açıklamada, uluslararası topluma çağrıda bulunuldu. “Süveyda’nın geleceğinin Şam’da hazırlanan bildiriler veya dış anlaşmalarla değil, halkın iradesiyle belirlenmesi gerektiği” belirtilen açıklamada, şu çağrı maddelerine yer verildi:
- Süveyda halkına zorla dayatılan hiçbir düzenleme tanınmamalıdır.
- Suriye hükûmetinin denetiminden uzak, bağımsız bir uluslararası soruşturma ve hesap verebilirlik mekanizması oluşturulmalıdır.
- Uluslararası sözleşmeler ve cezasızlıkla mücadele ilkesi doğrultusunda, Süveyda halkının kendi kaderini tayin hakkı desteklenmelidir.