Türkiye’de Kaçak Sigara ve Elektronik Sigara Kullanımı Artıyor

Ali Can POLAT

Türkiye, yüksek vergiler ve düşük alım gücü nedeniyle vatandaşları kaçak alışverişe yönlendirerek güvensizlik ortamını körüklüyor. Kaçakçılık o kadar yaygın hale geldi ki, sigara kaçakçıları artık müşterilerin evlerine kurye ile sigara teslimatı yapıyor. Halk sağlığı uzmanları kaçak elektronik sigaraların vatandaşların sağlığını tehlikeye attığının altını çiziyor. Diğer yandan tekel bayileri dernekleri, devletin vergi kaybına dikkat çekiyor. Türkiye’de yaklaşık 20 milyon kişinin sigara kullandığı ve yıllık 15 milyar dolarlık bir pazarın bulunduğu biliniyor. Ancak her geçen gün artan sigara zamları, vatandaşları kaçak sigara ve elektronik sigaraya yönlendiriyor.

Artan Sigara Zamları ile Kaçak Sigara Kullanımı Yükselişte

2020’de sigara fiyatlarının ortalama 16 lira olduğu Türkiye’de, bugün bu fiyat 80 liraya çıktı ve yüzde 400 artış yaşandı. İktidarın sigara kullanımını azaltmak amacıyla yapıldığı belirtilen zamlar, vatandaşların kaçak sigara ve elektronik sigaraya yönelmesine neden oluyor. Ülkemizde satışı yasak olmasına rağmen, Vazol, Iqos, Puf gibi isimlerle bilinen elektronik sigaralar çok yaygın bir şekilde tüketiliyor. Kaçakçılar, whatsapp üzerinden iletişim kurdukları müşterilerin adreslerine kurye aracılığıyla ürün gönderimi yapıyorlar.

Pazar Payı Yüzde 20’ye Ulaştı

Ucuz ve kaçak sigaralara yönelen vatandaşlar, kaynaklarını kaçak ürünlere yönlendiriyor. Iqos adı verilen elektronik sigaraların artan talebiyle ilgili olarak bahsedilen Bahar K., sigaraya gelen zamlardan bıktığını ve elektronik sigaraya geçtiğini söylüyor. Tekel Bayileri Yardımlaşma Derneği Başkanı Erol Dündar ise, sigaralara peş peşe gelen zamların kaçak elektronik sigaraların pazar payını yüzde 20’ye kadar yükselttiğini belirtiyor.

Vergiler Kaçakçılığı Teşvik Ediyor

Elektronik sigaraların dünya genelinde yasak olduğunu belirten Erol Dündar, kaçak sigara ve elektronik sigara ticaretinin vergi politikaları nedeniyle hızla büyüdüğünü vurguluyor. Vergilerin yüksek olması ve sigarada vergi payının büyük bir bölümü oluşturması, kaçakçıların müşteri kitlesini artırıyor. Vergilerin çığırından çıkmasıyla birlikte, kaçak sigara ve elektronik sigaralar gençler arasında da popüler hale geliyor. Yasal kontrolleri kayda değer ölçüde zorlaştıran vergi politikaları, kaçakçılara avantaj sağlıyor ve bu durum sigara kullanımının artmasına neden oluyor.